
Het protestantse vaderland : Denken over natie volk en kerk 1939-2019 - pagina 1
Het protestantse vaderland Denken over natie, volk en kerk, 1939-2019 ...

De geest van Jan Salie en de beeldenstorm
Na veel strijd en lijden, door onze martelaars met hun bloed bezegeld, brak de Gouden Eeuw aan. Economische voorspoed ging gepaard met een bloei van de gereformeerde religie. De rechtzinnigheid vierde na de uitbanning van het remonstrantisme hoogtij. Maar nauwelijks brak het jaar 1700 aa ...

Protestanten hebben zo hun eigen beelden
Zo wil het de populaire voorstelling. Maar was dat wel zo? Luther en Calvijn schaften de heiligenverering niet geheel af; zij keerden zich slechts tegen hun bemiddeling tussen hemel en aarde. In Genève gingen de beelden en de afbeeldingen de kerk uit; die behoorden niet aanbeden te worden. Maar ...

Vrouwen in de Reformatietijd
Vrouwengeschiedenis is een relatief jonge tak van de wetenschap, die opkwam na de tweede feministische golf. In de eerste drie decennia was ze vooral de stiel van onbesuisde dolle Mina's. Hun ideologische agenda was duidelijk: "Wij strijden voor de bevrijding van de vrouw." In de theologie kwam ...

De zegetocht van stemmig blauw
Maar kleuren hebben ook een geschiedenis, zo blijkt uit de jongste pennenvrucht van Herman Pleij, "Van karmijn, purper en blauw. Over kleuren van de Middeleeuwen en daarna". Hun betekenis is niet statisch. Een witte gelaatskleur was tot de achttiende eeuw bijvoorbeeld een teken van standing. Arb ...

O, die vorige tijden!
Parrhesius schreef deze woorden in een voorrede op de heruitgave van de "Beschouwinge van Zion" (1674-1677). Jodocus van Lodenstein, de auteur van dat werk, werd door Parrhesius een ziener Gods genoemd, na wiens dood de door hem aangekondigde oordelen van God over de kerk van Nederland gekomen w ...

Kerkbouw vraagt geloof en creativiteit
Als één ding duidelijk werd tijdens de studiedag van het Biblebelt Netwerk (zie verslag in RD 15-11), dan was het wel dat er grote behoefte is aan een goede theologische visie op kerkbouw. In een spannende discussie kwam kritiek naar voren op het feit dat er, schijnbaar zonder diepere reflectie, ...

Een verfrommeld portret van Kohlbrugge
De Zwitserse theoloog Karl Barth gaf Kohlbrugge een plaats in zijn boek "Die protestantische Theologie im 19. Jahrhundert" (1947). Hij figureert daar tussen theologische smaakmakers van Schleiermacher tot Ritschl. Dat is opmerkelijk. Want zoals Barth zelf aangaf, ontbrak de naam Kohlbrugge in de ...

Godsdienst als iets moois en aangenaams
De onderwijsvernieuwingen van de late achttiende en vroege negentiende eeuw waren erop gericht het kind tot een goede burger op te voeden. Een nieuwe leesmethode, beter georganiseerd klassikaal onderwijs en een goed werkend systeem van straffen en belonen hebben de lagere school wezenlijk verbet ...

Een dansende hond in de kerkbank
Dieren in de kerk zorgen heden ten dage voor hilariteit en afleiding. Ik herinner mij alleen katten, vlinders en vliegen. De kat die ooit bij ons de kerk binnenwandelde -voor de dienst- werd er onverbiddelijk weer uitgezet. Hij kwam daarna nog tweemaal terug, maar toen ging de deur dicht. Fladde ...